Transgalactisch perspectief

We zijn niet zuinig op onze planeet. We gebruiken vele processen die neveneffecten hebben, zoals afvalstromen die niet worden opgeruimd. Als we zo doorgaan maken we ons eigen voortbestaan onmogelijk. Maar als we die afvalstromen vergelijken met wat er elders in de kosmos gebeurt, is ons afval volstrekt verwaarloosbaar. We leven op een kleine planeet die draait rond een onbetekenende ster. Vergeleken met de zon is de aarde maar een stofje. En ons energieverbruik stelt niets voor als je het vergelijkt met wat er aan energie vrijkomt bij een supernova, of rond zwarte gaten en neutronensterren.

Iedere keer als ik iets lees over de transgalactische wereld, verbaas ik me weer over het immense verschil tussen die wereld en onze leefwereld. Het is het verschil tussen kilometers en lichtjaren, tussen paardenkrachten en gigawatts, tussen permanente aanwezigheid en complete onbereikbaarheid. De enorme energie-uitbarstingen in het heelal kunnen we alleen maar vanuit onoverbrugbare afstanden bekijken, maar onze aarde kunnen wij mensen zelf verpesten. We zijn de aarde aan het ontbossen en de biologische soortenrijkdom aan het verarmen. We zijn rivieren aan het vergiftigen met stoffen als PFAS. We zijn de lucht aan het verpesten met stikstofverbindingen als NOx en ammoniak. Op een transgalactische schaal bezien zijn onze problemen totaal onzichtbaar. Voor ons zijn ze dat niet. Je zou kunnen zeggen: laten we de aarde maar opgebruiken. Als die niet meer leefbaar is, verhuizen we wel naar een andere planeet. Er zijn aardachtige planeten zat.

Alleen jammer dat we er niet kunnen komen, gezien de ontzagwekkende afstanden in het heelal. De dichtstbijzijnde ster waar mogelijk bewoonbare planeten omheen draaien is vier lichtjaren bij ons vandaan. In transgalactisch perspectief een schijntje, maar voor ons onbereikbaar op een afstand van bijna veertig biljoen kilometers. Met de huidige middelen zouden er vele mensenleeftijden nodig zijn om die te bereiken. En de aarde levert niet voldoende energie en grondstoffen om de hele wereldbevolking te verhuizen. Daarbij komt ook nog dat we niet over de kennis beschikken om al die mensen onderweg in leven te houden.

Hoe onze problemen er in transgalactisch perspectief ook uitzien, voor de komende eeuwen zijn we nog vast aan de aarde gebonden. En willen we daar overleven, dan zullen we in hoog tempo onze rommel moeten gaan opruimen en moeten zorgen dat alle afvalstromen circulair worden. En dat geldt voor alle stromen, niet alleen voor degene die CO2 produceren.